Một chiếc xe tự vận hành có khả năng tự lái một cách an toàn dựa vào những gì nó có thể nhìn thấy. Xe thử nghiệm của Ford sử dụng bốn cảm biến LIDAR để tạo ra một bản đồ ba chiều thời gian thực của môi trường xung quanh chiếc xe. Giám đốc công nghệ phụ trách phát triển sản phẩm của Ford – Raj Nair,5 nói: “Tự động hóa hoàn toàn sẽ khả thi ở các khu vực có thể lập bản đồ có độ phân giải cao, cùng với những điều kiện môi trường thuận lợi cho các cảm biến trên xe.” Khả năng của công nghệ để cảm nhận, nắm bắt và xử lý những loại dữ liệu hoàn toàn mới với chi tiết phong phú hơn bao giờ hết dẫn đến các đột phá lớn làm nền tảng cho thời đại kinh doanh số. Chúng tôi gọi đây là khía cạnh cơ bản của tiến trình cách mạng về độ phân giải.
Nhưng độ chính xác ngày càng tăng này không chỉ giới hạn ở ô tô và nó cũng không chỉ giới hạn ở việc nhìn thấy. Sự chuyển đổi của GE sang Internet công nghiệp bắt nguồn từ cùng cuộc cách mạng về độ phân giải này. “Hầu như mọi sản phẩm công nghiệp, và chắc chắn tất cả các sản phẩm công nghiệp mà chúng tôi sản xuất ngày nay, đều có cảm biến trên đó và có khả năng lấy những luồng dữ liệu liên tục theo thời gian thực khi chúng được sử dụng,” Giám đốc điều hành của GE Jeffrey Immelt cho biết. “Vì vậy, các thiết bị quay lớn, động cơ phản lực, tua-bin khí, máy quét MRI và các đầu máy giờ đây có thể thu được nhiều luồng dữ liệu liên tục lớn và dữ liệu lan tỏa trong tương lai.”6
Tác động của cuộc cách mạng độ phân giải mở rộng ra ngoài các công ty kỹ thuật. Điện thoại thông minh chứa ít nhất một tá các cảm biến môi trường mạnh mẽ, bao gồm cả cảm biến phát hiện ánh sáng, âm thanh, gia tốc, trọng lực, độ quay, vị trí, nhiệt độ, độ ẩm, cường độ trường điện từ, dữ liệu sinh trắc học… Dữ liệu này có thể được giám sát và sử dụng bởi bất kỳ nhà phát triển ứng dụng di động nào để giúp người dùng đo lường mức độ âm thanh, đánh giá mức độ an toàn lái xe,7 hoặc thậm chí biến điện thoại trở thành một trạm quan trắc khí tượng.8
Cho dù sự thay đổi đó có liên quan đến các sản phẩm tiêu dùng như xe hơi và vợt tennis hay dịch vụ như bảo hiểm dựa trên thói quen của người được bảo hiểm hay không, dù nó đang diễn ra ở Mỹ hay châu Á, và dù nó có xảy ra ở công ty đại chúng nằm trong danh sách Fortune 500 hoặc các công ty gia đình nhỏ, thì đã có cùng một bước chuyển đổi lớn đang được tiến hành. Công nghệ của thời đại thông tin số đang thâm nhập ngay bên trong những thứ mà các công ty tạo ra, cảm nhận mọi thứ vận hành như thế nào, ghi lại môi trường của chúng và sử dụng chi tiết đáng kinh ngạc. Chúng ta chưa bao giờ có dữ liệu như thế này trước đây: chúng ta có thể đo lường và kiểm tra mọi vòng quay của một cánh quạt và mọi cú đánh thuận tay trong quá trình thi đấu.
Chúng ta đang trải qua một cuộc cách mạng độ phân giải thông tin theo ý mình và nó mang lại một mức độ rõ ràng mới mẻ về những gì chúng ta có thể thấy về khách hàng, hoạt động, đối thủ cạnh tranh, và thật sự, về toàn bộ thế giới xung quanh chúng ta. Cuộc cách mạng này sẽ đẩy mạnh các đột phá mạnh mẽ, cải tiến và sự phá triển trong mọi thứ chúng ta làm. Các nhà lãnh đạo đánh giá thấp sức mạnh của nguồn lực biến đổi này sẽ đối mặt với nguy cơ thất bại.
Sức mạnh của tầm nhìn rộng lớn và hiểu biết sâu sắc hơn
Đây là một cách tư duy khác về cuộc cách mạng về độ phân giải. Lần tiếp theo khi bạn đi nghỉ mát, có thể bạn sẽ chụp ảnh. Tuy nhiên, nếu bạn chọn chụp ảnh bằng máy ảnh kỹ thuật số hoặc bằng điện thoại, có một từ duy nhất bạn sẽ sử dụng để mô tả chất lượng hình ảnh của thiết bị: “megapixel.” Mexapixel là một ví dụ về thuật ngữ công nghệ đã trở thành ngôn ngữ hàng ngày cho tất cả chúng ta. Đó là một đơn vị đo lường chi tiết và độ sắc nét. Đó là từ viết tắt được sử dụng để mô tả mức độ sắc nét bạn sẽ nhận được, bạn có thể nhìn thấy được bao nhiêu, bạn có thể phóng to đế mức độ nào. Độ phân giải này đã mang lại tất cả các loại lợi ích sử dụng thứ cấp. Ví dụ, bạn có thể cắt hình ảnh của một người từ một bức ảnh nhóm với chất lượng tốt. Các dịch vụ xuất hiện để chuyển đổi các bức ảnh của bạn sang màn hình lưu trữ cho tivi màn hình phẳng lớn, bởi vì hình ảnh bây giờ đủ chất lượng để được phóng lên đến một kích thước lớn. Một ứng dụng có tên Scoopshot sẽ giúp bạn được trả tiền cho hình ảnh được phương tiện truyền thông sử dụng trong một câu chuyện, bởi vì camera điện thoại hiện có độ phân giải gần như ở mức độ chuyên nghiệp.
Megapixel mô tả số lượng các yếu tố riêng lẻ, được sắp xếp theo mảng trên cảm biến bên trong máy ảnh, khi ánh sáng lọt vào lúc màn trập được mở. Do cảm biến là bộ vi xử lý dựa trên silicon, khả năng của nó đã phát triển theo tốc độ của luật Moore (xu hướng sức mạnh điện toán tăng gấp đôi sau mỗi hai năm9). Ngày nay, máy ảnh cung cấp nhiều megapixel hơn với chi phí thấp hơn so với vài năm trước. Trên thực tế, tốc độ của tiến trình này đã tăng theo cấp số nhân. Sức mạnh để phát triển theo cấp số nhân về chi tiết mà chúng ta có thể thấy hoặc đo lường thế giới không phải là độc nhất cho máy ảnh: nó áp dụng cho nhiều thứ khác và sẽ sớm mở rộng sang mọi thứ.Vâng, tất cả mọi thứ. Thuốc lá là một ví dụ như thế.
Bất cứ thứ gì cũng có thể được chuyển đổi số
Vào năm 2012, một trong ba công ty thuốc lá lớn của Mỹ, Lorillard, mua lại một nhà sản xuất thuốc lá điện tử có tên Blu. Vào thời điểm đó, giám đốc điều hành Lorillard, ông Murray Kessler, nói rằng, “Hiệu suất của [thuốc lá điện tử] vài năm tới sẽ giống như máy ảnh kỹ thuật số hoặc bất cứ thứ gì khác – ngày càng tốt hơn, giá cả phải chăng hơn và đó là khi bạn nhận thấy mặt hàng này thực sự phát triển.”10 Lorillard còn khá non trẻ trong cuộc chiến về thuốc lá điện tử giữa các công ty thuốc lá lớn và Kessler đủ thông minh để thấy trước tốc độ phát triển phi tuyến tính của công nghệ kỹ thuật số cơ bản này. Về cơ bản, một bộ vi xử lý nhỏ bên trong thuốc lá điện tử kiểm soát việc tạo ra hương vị và hơi nước có chứa nicotine cho người dùng hít vào, và loại máy đó tạo ra và xử lý dữ liệu.
Reynolds American, nhà sản xuất thuốc lá điện tử Vuse, đã không mất nhiều thời gian để đưa ra thị trường công nghệ này dưới dạng “kỹ thuật số,” nói rằng sản phẩm “có chứa bộ xử lý phân phối hơi sử dụng thuật toán giống như cách máy tính thực hiện, do đó chúng ta gọi nó là ‘kỹ thuật số’… Bộ xử lý phân phối hơi hoạt động với SmartMemory để giám sát và điều chỉnh công suất và nhiệt cung cấp cho hộp lõi lên tới 2.000 lần/giây.”11
Những tác vụ cảm nhận và kiểm soát cực kỳ chi tiết này thể hiện sự thay đổi căn bản trong một ngành công nghiệp mà các sản phẩm làm từ lá được phân phối theo kiểu truyền thống với lô hàng số lượng lớn thông qua các đại lý và nhà phân phối. Nhà sản xuất không có thông tin về người dùng cuối cùng của họ. Nhìn về tương lai, khi mà chỉ vài năm nữa thôi các nhà sản xuất thuốc lá điện tử có thể khám phá chi tiết siêu nhỏ về cách thức khách hàng của họ tiêu thụ một sản phẩm thay thế được số hóa, theo từng hơi hút thuốc, từng khoảnh khắc, từng vị trí, từng hương vị. Đây là cuộc cách mạng về độ phân giải cho phép các doanh nghiệp nhìn vào thị trường của họ và kiểm soát chính xác các sản phẩm khi chúng được sử dụng.
Những công ty “thuốc lá” trong tương lai có thể vận hành các mô hình kinh doanh dựa trên Internet, một cách trực tiếp, mô hình kinh doanh “dao cạo – lưỡi dao” tạo ra lợi nhuận từ sản phẩm đi kèm như để cung cấp nước ép nicotine thuốc lá điện tử như là một dịch vụ. Họ sẽ biết thông tin chi tiết đáng tin cậy về hương vị nào đang hợp thời nhất – kẹo bong bóng, hoa hồi, dứa, hoặc cappuccino (vâng, đây là những ví dụ thực tế). Cuối cùng, họ sẽ biết xu hướng về thời gian sử dụng trong ngày và liệu sản phẩm được tiêu thụ khi người sử dụng ở một mình hay ở nơi đông người, với vị trí được xác định đến mức thành phố hoặc khu phố, nếu cần. Họ sẽ hiểu người tiêu dùng không phải thông qua những khảo sát và các nhóm tập trung (focus group) mà là trực tiếp từ dữ liệu phát ra từ các cảm biến kiểm soát các “vaping – lần hút bằng thuốc lá điện tử” của người dùng mà họ đang sử dụng mỗi ngày. Một công ty đã đăng ký bằng sáng chế cho việc kết nối và thu thập dữ liệu thuốc lá điện tử.12 Một ngày nào đó, chúng ta thậm chí có thể thấy một mô hình kinh doanh “trả tiền cho mỗi hơi thuốc.”
Mọi sản phẩm và dịch vụ sẽ được cải tiến kỹ thuật số
Cuối cùng, cuộc cách mạng về độ phân giải sẽ chiếm lĩnh mọi sản phẩm trong mọi ngành công nghiệp. Dữ liệu được thu thập trong các sản phẩm và độ chính xác của việc kiểm soát sẽ trở nên chi tiết hơn bao giờ hết, vốn được thực hiện qua việc sử dụng và tạo ra doanh thu. Không có giới hạn cho nguồn lực này: nó áp dụng cho những công ty B2B và B2C; áp dụng cho các sản phẩm với mọi kích thước, từ cánh đồng tua-bin gió rộng lớn đến ô tô, máy pha cà phê, thuốc lá, pin, và thậm chí cả các viên thuốc riêng lẻ. Các hiệu ứng thu nhỏ của định luật Moore áp dụng khi những sản phẩm cung cấp độ phân giải ngày càng chi tiết hơn, các doanh nghiệp có được sự kiểm soát chi tiết hơn từ những cảm biến nhỏ và thiết bị truyền động cùng một lúc.
Cuối cùng, các sản phẩm này bao gồm những cảm biến kết nối Internet đủ nhỏ để con người có thể ăn và bài tiết ra ngoài. Ví dụ, Proteus Digital Health đã phát triển loại thuốc kích hoạt cảm biến có thể theo dõi thời gian uống thuốc. Một cảm biến nhỏ có kích thước bằng hạt cát có thể được tích hợp trong bất kỳ viên thuốc nào. Cảm biến được làm bằng những loại kim loại thông thường an toàn có thể ăn được. Khi nó tiếp xúc với axit dạ dày, một điện tích nhỏ được tạo ra cung cấp năng lượng cho mạch. Cảm biến sẽ gửi một số ID duy nhất theo đường vô tuyến đến một miếng băng dùng một lần được dán trên cơ thể để chuyển tiếp nó qua điện thoại thông minh nhờ kết nối bluetooth.13 Bằng cách nhúng kỹ thuật số vào từng viên thuốc theo cách này, các nguồn giá trị và dịch vụ mới có thể được kích hoạt. Ví dụ, bác sĩ hoặc thành viên gia đình có thể theo dõi bệnh nhân để đảm bảo rằng đúng bệnh nhân uống đúng thuốc vào đúng thời điểm. Hoặc cảm biến có thể cảnh báo cho người chăm sóc rằng bệnh nhân hoặc người thân chưa uống một loại thuốc quan trọng. Chúng tôi đã nói bất cứ thứ gì cũng có thể được số hóa.
Trong mọi lĩnh vực mà các công ty muốn cung cấp và quản lý sản phẩm hoặc dịch vụ hiệu quả hơn cho khách hàng, việc giải quyết thông tin có sẵn để hỗ trợ họ sẽ ngày càng chi tiết hơn. Mỗi khi việc tăng độ phân giải như vậy xảy ra, cuộc chơi sẽ thay đổi.
Chớp lấy thời cơ hay để bị cướp mất
Sự gia tăng chi tiết độ phân giải và kiểm soát chính xác có thể được áp dụng và điều khiển không phải là một bước duy nhất – nó là một chu kỳ lặp lại. Ví dụ, trong ngành công nghiệp dầu mỏ, có một cuộc đua để đạt được ngày càng nhiều chi tiết và độ phân giải trong một khu vực mà những công ty lớn thường gọi là “mỏ dầu kỹ thuật số.” Vào năm 2013, Dana Deasy, sau đó là CIO của BP, đã nói với chúng tôi hãy tưởng tượng việc thăm dò dầu mỏ ở giữa sa mạc Vịnh Oman bằng một cỗ máy khổng lồ làm rung chuyển trái đất và thu thập dữ liệu tiếng vang để phân tích. Bước tiếp theo là lấy dữ liệu đó và tạo ra một hình ảnh 3D, để các nhà địa chất có thể thấy những gì đang xảy ra dưới lòng đất và thực hiện đánh giá địa chấn. Trở lại năm 2010, hình dung một khu vực dưới lòng đất có kích thước của một phòng hòa nhạc lớn sẽ mất thời gian từ bốn đến năm tháng để xử lý máy tính. Nhưng vào năm 2013, Deasy cho biết, “Chúng tôi đang làm điều đó trong 4 đến 5 giờ. Và trong bốn đến năm năm tới, chúng tôi sẽ thực hiện điều đó trong 4 đến 5 phút.”14
Trong ngành công nghiệp dầu mỏ, lấy một lượng lớn dữ liệu cảm biến chi tiết từ lĩnh vực này, gửi qua Internet, sau đó đưa vào các cơ sở tính toán dựa trên bộ nhớ và công suất cao là một khả năng sẽ thay đổi cuộc chơi hết lần này đến lần khác. Khả năng này tạo sức mạnh cho các năng lực thương mại quan trọng như “thời gian đầu tiên để khai thác dầu mỏ” trong cuộc thăm dò.
Arjen Dorland, phó giám đốc IT về kỹ thuật và cạnh tranh tại Royal Dutch Shell, thừa nhận giá trị của những khả năng này trong việc giúp công ty duy trì tính cạnh tranh. Dorland giải thích, “Một trong những mục tiêu của chúng tôi trong không gian này có thể được tóm tắt trong một cụm từ ngắn gọn, ‘Nhìn thấy những gì người khác không thể nhìn thấy được.’ Bằng cách sử dụng diễn giải hình ảnh, xử lý dữ liệu lớn và sau đó xem xét mô hình hóa và tối ưu hóa, chúng tôi hy vọng sẽ tìm thấy các nguồn tài nguyên dầu khí bị bỏ lỡ hoặc những thứ khác không thể phát hiện.”15
Đối với Shell, đây không phải là một khả năng chiến thuật, nó mang tính chiến lược sâu sắc. Theo Dorland, nó là trung tâm của việc kinh doanh và tương lai của Shell. Trữ lượng thay thế là một trong những đặc điểm chính của một công ty dầu khí hàng đầu, và nó được thúc đẩy bởi công nghệ. Một chuyến thăm dò ngoài khơi có chi phí khoảng 200 triệu đô la là chuyện thường xuyên xảy ra. “Khoan giếng dầu trong môi trường mô phỏng, trong môi trường máy tính sẽ có chi phí thấp hơn rất nhiều so với khoan giếng trong môi trường thực tế,” Dorland chia sẻ. “Nếu chúng tôi đầu tư vào công nghệ trực quan hóa tốt hơn, xử lý dữ liệu lớn tốt hơn, mô hình hóa tốt hơn và chỉ cần giảm nguy cơ thất bại của việc khoan những giếng dầu đắt tiền đó vài điểm phần trăm thôi, thì đó đã thực sự là chiến lược kinh doanh rất tốt.”
Phản ứng và kiểm soát chính xác là chìa khóa để gia tăng giá trị
Trong hơn hai mươi năm qua, các dịch vụ “viễn thông” (telematics) theo dõi xe hơi đã dần dần được phát triển bởi những dịch vụ của nhà cung cấp như OnStar của GM. Tuy nhiên, hầu hết tập trung vào các trường hợp khẩn cấp như tai nạn và trộm cắp theo cách truyền thống. Sớm thôi, các dịch vụ này sẽ trải qua một cuộc cách mạng về độ phân giải.
Thay vì theo dõi một chiếc xe hơi, hãy tưởng tượng bạn theo dõi mọi bộ phận của chiếc xe. Thay vì có thể điều khiển từ xa một bộ phận lớn như động cơ, hãy tưởng tượng bạn có thể kiểm soát tất cả mọi thứ – nắp phụ nhiên liệu, cốp xe, hệ thống sưởi. Bây giờ hãy tưởng tượng có thể kiểm soát những phần đó như một phần của dịch vụ hàng ngày thay vì trên cơ sở khẩn cấp thường xuyên. Thay vì dịch vụ chỉ được phục vụ thông qua một trung tâm cuộc gọi đặc biệt để lựa chọn khách hàng, hãy tưởng tượng rằng nó sẽ phục vụ cho tất cả mọi người.
Đó là cách mà Klas Bendrik, CIO của Volvo Cars, lên kế hoạch tận dụng cuộc cách mạng liên tục về độ phân giải và kiểm soát chính xác. Các dịch vụ của Volvo On Call và Sensus Connect hiện có trên mọi chiếc xe mà công ty sản xuất.16 Nhà sản xuất ô tô này đã thử nghiệm trên thị trường một dịch vụ mới cho phép các tổ chức và cá nhân truy cập trực tiếp vào xe Volvo để mở cửa thông qua khóa kỹ thuật số sử dụng một lần (one-time-use) được gửi đến điện thoại thông minh. Các khóa kỹ thuật số này sẽ mở một cửa của chiếc xe trong một khoảng thời gian xác định. Sau khi sử dụng, nó hết hạn. Ví dụ, một tài xế có thể nhờ một đồng nghiệp lấy giúp thứ gì đó cô đã bỏ quên trong xe bằng cách gửi một khóa kỹ thuật số tạm thời đến điện thoại của đồng nghiệp. Hoặc một tài xế có thể cung cấp chìa khóa cho một dịch vụ thương mại. Bendrik giải thích: “Ví dụ, bạn có thể có thức ăn hoặc hàng hóa khác được giao trực tiếp vào cốp xe của bạn. Một tài xế giao hàng thương mại điện tử định vị xe của bạn và mở cốp xe thông qua một ứng dụng trên điện thoại thông minh hoặc máy tính bảng. Bạn có thể làm theo quy trình trên điện thoại hoặc máy tính bảng của riêng bạn, để xem khi nào xe của bạn được mở, truy cập, và khóa lại một lần nữa trong thời gian thực. Sau khi hoàn tất, chiếc xe được khóa lại và khóa kỹ thuật số một lần sẽ không còn tồn tại.”
McDonald đã thử nghiệm cơ hội để tạo ra sự ảnh hưởng đến hàng trăm triệu khách hàng khi họ tiêu thụ sản phẩm của mình. Trong chương trình khuyến mãi ở World Cup 2014, McDonald đã tận dụng hơn một tỷ hộp khoai tây chiên, kết nối bao bì trong thế giới thực với trải nghiệm ảo được kích hoạt bởi điện thoại di động. Để tham gia trò chơi, khách hàng tải xuống ứng dụng miễn phí trên điện thoại thông minh hoặc máy tính bảng. Sau đó, họ hướng camera của thiết bị vào hộp khoai tây chiên có chủ đề bóng đá. Màn hình thiết bị di động hiển thị hình ảnh trong thế giới thực của một hộp khoai tây chiên đang ở trên bàn, với đồ họa phủ lên khiến nó trông giống như một trận bóng đá. Bàn ăn trong nhà hàng là sân bóng và hộp khoai tây chiên là khung thành. Người chơi phải cố gắng “sút” một quả bóng ảo hiển thị trên màn hình vào khung thành. Mọi người có thể chơi trò chơi với nhiều cấp độ khó khác nhau, sau đó chia sẻ “cú đá ngoạn mục” của họ trên các phương tiện truyền thông xã hội. Tương tác giữa điện thoại di động, phương tiện truyền thông xã hội của người tiêu dùng và bao bì thực phẩm được sản xuất khiến cho điều này trở nên khả thi. Đây là một trường hợp kinh điển của việc xóa mờ ranh giới giữa thế giới kỹ thuật số và thế giới vật chất, một đặc trưng của kinh doanh số.17
Nguồn: Chuyển đổi số đến cốt lõi (2017)
